Materiał partnera

Rozwód często kojarzony jest z bolesnymi emocjami i trudnymi decyzjami. Zwykle rzeczywiście nie można ich uniknąć, jednak istnieją sposoby na spokojne przejście przez tą sytuację. Pomóc w tym może przede wszystkim wsparcie adwokata, który jako doświadczony profesjonalny pełnomocnik może objaśnić nam procedury oraz towarzyszyć na wszystkich etapach postępowania rozwodowego. Jednym z pytań, przed jakimi staje osoba chcąca zakończyć swoje małżeństwo, jest wybór sposobu przeprowadzenia tego procesu. Czy wkroczyć od razu na drogę sądową, czy też rozważyć mediację, która może pomóc w ugodowym zakończeniu małżeństwa? To istotne zagadnienie, ponieważ determinuje ono nie tylko przebieg procesu, ale również jego skuteczność i konsekwencje dla obu stron. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej obu tym ścieżkom rozwodowym, analizując ich zalety, wady oraz czynniki, które warto wziąć pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.

Rozwód to proces, w ramach którego małżeństwo zostaje formalnie rozwiązane. Polega na zakończeniu związku małżeńskiego poprzez wyrok sądu. Postępowanie to obejmuje między innymi złożenie pozwu o rozwód i przeprowadzenie postępowania dowodowego, a kończy się wydaniem wyroku przez sąd. Rozwód może być procesem skomplikowanym emocjonalnie i prawnie, szczególnie gdy występują w nim spory dotyczące winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego, opieki nad dziećmi czy alimentów. W trakcie postępowania rozwodowego warto skorzystać z pomocy adwokata, którego zadaniem jest przede wszystkim przygotowywanie pism procesowych oraz reprezentowanie klienta w trakcie rozpraw, ale także odpowiedź na wszystkie pytania klienta oraz podejmowanie wszelkich innych działania, które będą niezbędne dla uzyskania jak najkorzystniejszego rozstrzygnięcia.

Mediacja to proces pozasądowego rozwiązywania sporów, w którym mediator jako neutralna trzecia strona pomaga stronom w konflikcie znaleźć wspólne rozwiązanie. Celem mediacji jest osiągnięcie porozumienia, które jak najpełniej uwzględnia potrzeby i interesy obu stron. Mediator nie podejmuje decyzji ani nie narzuca rozstrzygnięcia, lecz wspiera dialog i kreatywne rozwiązywanie problemów. Proces mediacji jest poufny, a uczestnicy mają kontrolę nad przebiegiem rozmów oraz podejmowanymi decyzjami. Co istotne, mediacja może mieć miejsce zarówno przed, jak i już po złożeniu pozwu rozwodowego. W postępowaniu mediacyjnym rozwodzący się małżonkowie mogą uczestniczyć samodzielnie albo w obecności swoich pełnomocników procesowych.

Czym się różni proces rozwodowy od postępowania mediacyjnego? 

Charakter procesu: 

• Proces rozwodowy odbywa się w sądzie, gdzie strony prezentują swoje argumenty, a decyzję podejmuje sędzia na podstawie prawa i zgromadzonych dowodów. 
• Mediacja to proces pozasądowy, w którym mediator pomaga stronom w konflikcie znaleźć wspólne rozwiązanie. Decyzje nie są narzucane przez mediatora, a strony same osiągają porozumienie.

Atmosfera i kontrola: 

• W procesie rozwodowym atmosfera czasem bywa napięta, a strony mają ograniczoną kontrolę nad przebiegiem postępowania, gdyż decyzje w tym zakresie podejmuje sąd.
• W trakcie mediacji rozwodowej nierzadko dochodzą do głosu silne emocje, jednak zadaniem mediatora jest zapewnienie atmosfery, która pozwoli małżonkom się porozumieć. Strony mają większą kontrolę nad przebiegiem rozmów i podejmowanymi decyzjami, niż miałoby to miejsce na sali sądowej.

Czas i koszty: 

• Proces rozwodowy w sądzie może być czasochłonny (od kilku miesięcy do nawet kilku lat), a w przypadku długotrwałego, zaciętego sporu stron może również wiązać się  z dużymi kosztami
• Mediacja rozwodowa zazwyczaj zajmuje mniej czasu i może być tańszą opcją, ponieważ zwykle ogranicza się ona do kilku sesji mediatora. Jeśli będzie skuteczna, to postępowanie rozwodowe może zakończyć się w ciągu kilku miesięcy. 

Zdrowie emocjonalne: 
 

• Proces rozwodowy może być obciążający emocjonalnie ze względu na konieczność konfrontacji z drugą stroną w sądzie oraz z uwagi na niepewność co do rozstrzygnięcia, jakie wyda sąd.
• Mediacja rozwodowa może być mniej stresująca i bardziej wspierająca dla emocjonalnego dobrostanu stron, choć zależy to od jej przebiegu, w szczególności od tego, czy obie strony będą wykazywać wolę porozumienia.

Rozwód sądowy – przebieg

1. Złożenie pozwu o rozwód: Proces zwykle rozpoczyna się od złożenia pozwu o rozwód przez jednego z małżonków. W pozwie zawiera się informacje dotyczące małżeństwa, żądania co do ustalenia winy i kwestii związanych z dziećmi, ponadto należy wskazać materiał dowodowy potrzebny dla rozpoznania sprawy przez sąd 
2. Odpowiedź na pozew: Drugi małżonek ma określony czas na złożenie odpowiedzi na pozew – wynosi on zazwyczaj 14 dni od doręczenia mu odpisu pozwu o rozwód. W odpowiedzi może odnieść się do żądań i twierdzeń zawartych w pozwie 
3. Postępowanie dowodowe: przebieg każdej rozprawy jest inny, ponieważ zależy on od tego, czy strony chcą rozwodu bez orzekania o winie czy też z takim orzeczeniem, a także czy mają dzieci i jakie mają stanowiska w kwestii władzy rodzicielskiej, kontaktów i alimentów. Dowodami mogą być dokumenty, zeznania świadków, a także opinia biegłych – to ostatnie zwłaszcza w zakresie uregulowania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi
4. Orzeczenie rozwodowe: Po rozpatrzeniu wszystkich kwestii związanych z rozwodem, sąd wydaje wyrok, który po uprawomocnieniu się formalnie kończy małżeństwo.
5. Postępowanie apelacyjne: Jeśli któraś ze stron nie zgadza się w jakimś zakresie z rozstrzygnięciem sądu, to może złożyć apelację, czyli odwołanie od wyroku, a druga strona może na nią odpowiedzieć. Przebieg postępowania apelacyjnego może być różny: może nie być żadnej rozprawy a jedynie wydanie przez sąd wyroku na tzw. posiedzeniu niejawnym, może też odbyć się jedna bądź kilka rozpraw

Jak przebiega mediacja rozwodowa?

Mediacja rozwodowa to proces, w którym małżonkowie, którzy zdecydowali się na rozwód, spotykają się z niezależnym mediatorem w celu rozwiązania konfliktów związanych z rozwodem. Często mediatorami są adwokaci, co jest korzystne z uwagi na fakt, że oprócz posiadania uprawnień pozwalających na prowadzenie mediacji, mają również wiedzę prawną. Postępowanie mediacyjne przebiega zwykle następująco:

1. Spotkanie: spotkanie z mediatorem ma na celu omówienie procesu mediacji, określenie celów i ustalenie zasad współpracy. Mediator może również zebrać podstawowe informacje na temat sytuacji małżonków. Małżonkowie identyfikują i omawiają kwestie, które muszą zostać rozwiązane, takie jak podział majątku, opieka nad dziećmi, alimenty itp. 
2. Negocjacje: Mediator pomaga małżonkom w negocjacjach, zachęcając do otwartej i konstruktywnej komunikacji. Pomaga on również w znalezieniu wspólnego gruntu i poszukiwaniu kompromisów. 
3. Opracowanie porozumienia: Gdy małżonkowie osiągną porozumienie we wszystkich istotnych kwestiach, mediator pomaga w sporządzeniu pisemnego porozumienia rozwodowego. 
4. Zatwierdzenie sądowe: Po sporządzeniu porozumienia, małżonkowie mogą przedstawić je do zatwierdzenia przez sąd. 

Na co się zdecydować?

Zarówno rozwód w sądzie, jak i mediacja mają swoje zalety i wady, a wybór między nimi zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji stron oraz charakteru konkretnego konfliktu. Choć proces rozwodowy i mediacja mają ten sam cel – zakończenie małżeństwa to różnią się one sposobem, w jaki ten cel jest osiągany oraz wpływem na strony uczestniczące w procesie. 

Stając przed takim wyborem, warto w pierwszej kolejności udać się do adwokata, który doradzi, jakie rozwiązanie będzie korzystne w danym przypadku. Dysponując wiedzą prawniczą i doświadczeniem, może przygotować pozew rozwodowy albo pokierować nas do mediatora. Co ważne, postępowanie ugodowe może toczyć się nie tylko przed mediatorem, ale również w formie negocjacji w obecności adwokata, bądź też dwóch adwokatów, reprezentujących przeciwne strony postępowania. Porozumienie się przez małżonków jest możliwe zarówno przed złożeniem pozwu, jak i na każdym etapie postępowania sądowego.

Pomoc w przygotowaniu artykułu: Adwokat Poznań - Agata Koschel-Sturzbecher

Przeczytaj poprzedni artykuł!

MIĘDZYNARODOWA AKCJA CHARYTATYWNA