Nawroty atopowego zapalenia skóry. Jak je ograniczyć?
Atopowe zapalenie skóry u dorosłych i dzieci to niestety bardzo częsty przypadek – a ponieważ ta choroba jest ściśle związana z układem autoimmunologicznym oraz reakcją na alergeny, nietrudno o zaostrzenie uciążliwych objawów. Ze względu na swój charakter AZS może mieć zarówno okresy wyciszenia, jak i momenty, w których symptomy szczególnie będą dawały o sobie znać. Co zrobić, żeby nie dopuścić do powstawania kolejnych zmian skórnych i zmniejszyć te już istniejące?
Czym jest AZS?
Atopowe zapalenie skóry to choroba autoimmunologiczna o charakterze przewlekłym, co oznacza, że nie da się jej całkowicie wyleczyć – można jedynie walczyć z objawami, tak by poprawić komfort życia pacjenta. W większości przypadków schorzenie jest diagnozowane u dzieci, szczególnie u niemowląt, jednak atopowe zapalenie skóry u dorosłych również jest bardzo powszechne, głównie ze względu na jego nawroty. Tym sposobem zdarza się, że kiedy w okresie dorastania przebieg tej przypadłości łagodnieje i przez kilka lat nie będzie ona dawała o sobie znać, to powraca w wieku dorosłym.
AZS opiera się na nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego, który nawet przy niewielkiej styczności z potencjalnym alergenem reaguje bardzo gwałtownie, wytwarzając nadmierną ilość przeciwciał, by walczyć z „intruzem”. Do najczęstszych objawów zaliczamy przesuszenie i swędzenie skóry, której towarzyszy też często uczucie pieczenia i kłucia. Skóra atopowa wyróżnia się wysuszonymi, czerwonymi śladami, ulokowanymi najczęściej w zgięciach łokci i kolan, co jest znamienne dla atopowego zapalenia skóry u dorosłych. U dzieci zmiany skórne mogą być ulokowane w nieco innych miejscach.
Niestety dokładna przyczyna AZS nie została poznana, jednak do czynników zaostrzających jej symptomy możemy zaliczyć stres, nieodpowiednią dietę, uwarunkowania genetyczne, warunki atmosferyczne, nieprawidłowo dobraną pielęgnację, noszenie ubrań z gryzących materiałów. Alergenami mogą być zarówno pokarmy, jak i składniki kosmetyków, produkty spożywcze, sierść zwierząt czy pyłki roślin.
Jak zapobiec nawrotom AZS?
Żeby atopowe zapalenie skóry nie stało się uciążliwe – a warto podkreślić, że w zaawansowanej formie może bardzo negatywnie wpłynąć na jakość życia chorego – konieczne jest oczywiście unikanie potencjalnych alergenów, jednak równie istotne jest stosowanie odpowiednio dobranej pielęgnacji. Powinna się ona skupiać na nawilżaniu i zabezpieczeniu skóry przed czynnikami zewnętrznymi. Kosmetyki powinny wzmacniać barierę hydrolipidową i usprawniać jej regenerację.
Szczególnym sprzymierzeńcem będą produkty z dodatkiem emolientów, czyli substancji, które natłuszczają i chronią skórę. Zaliczamy do nich przede wszystkim roślinne oleje. Do mycia możemy wykorzystywać zatem łagodne olejki, które dobrze usuną zanieczyszczenia, a jednocześnie nie podrażnią wrażliwej skóry. Konieczne jest także stosowanie kosmetyków kojących i nawilżających, np. takich, które zawierają mocznik, glicerynę, aloes, pantenol czy alantoinę. Dobrze jest wybierać produkty oznaczone jako hipoalergiczne, które są pozbawione drażniących składników – do tych zaś możemy zaliczyć przede wszystkim alkohol oraz mydło i jego pochodne.
Kosmetyki wysokiej jakości nie zdadzą jednak egzaminu, jeżeli nie będziemy stosować ich regularnie i pilnować innych zasad, jakich wymaga życie z AZS. Należy zatem unikać długich i gorących kąpieli, a ciała nie można pocierać ręcznikiem, ponieważ skóra będzie wówczas narażona na dodatkowe podrażnienia i przesuszenie.